Page 122 - 003

2. การวาดภาพและสื่อประกอบการสอน

ลักษณะการวาดภาพของเด็ก มี 3 ลักษณะใหญ่ๆคือ

1. ลักษณะที่ปรากฏเป็นรูปร฽างรูปทรง เป็นการใช฾องค์ประกอบศิลป฼มารวมกัน เช฽น

จุด เส฾น สี รูปร฽าง รูปทรง พื้นผิว แสง เงา และ ช฽องวาง มารวมกัน เด็กวัย 3 ปี มีความสามารถ
฽
ในการวาดเส฾นที่ง฽ายๆได฾ เช฽น เส฾นตรง เส฾นโค฾ง วงกลมได฾ แต฽ไม฽สามารถวาดรูป สามเหลี่ยมได฾ แต ฽

เมื่อเด็กโตขึ้นประมาณ 5 ปี เด็กจะสามารถวาดรูปทรงได฾มากขึ้นและเมื่อเด็กมีอายุประมาณ 12 ปี

เด็กสามารถวาดภาพเหมือนได฾ เป็นต฾น สิ่งเหล฽านี้บ฽งบอกความสามารถที่เป็นไปตามธรรมชาติของ

็
เดก
2. ลักษณะที่เป็นเนื้อหา เป็นส฽วนที่บอกเรื่องราวว฽าเด็กสร฾างศิลปะเกี่ยวกับอะไร การ

วาดภาพของเด็กส฽วนใหญ฽ จะพยายามบอกเรื่องราวที่เดกประสบมา เป็นเรื่องราวที่อยู฽ใกล฾ตัว เช฽น
็
์
เรื่องราวที่เกิดขึ้นในบ฾าน เรื่องราวเกี่ยวกับเพื่อน เรื่องราวเกี่ยวกับสัตวเลี้ยง เป็นต฾น
3. ลักษณะภาพที่มีความหมาย เป็นความหมายที่แฝงอยู฽ในการสร฾างภาพของเด็ก เป็น
ความประสงค์ของเด็ก เช฽น เด็กบางคนวาดภาพประเพณีแห฽เทียนเข฾าพรรษา โดยในเนื้อหาของการ

แห฽เทียนเด็กได฾เรียนรู฾เกี่ยวกับประเพณีและการกระท าของสังคม ในมุมมองของผู฾ใหญ฽คือเด็กมีความ

ี
เข฾าใจเกี่ยวกับประเพณีไทย ซึ่งเป็นสิ่งที่ควรปลูกผังให฾เดกได฾มีความรักและเห็นความด
็
พีระพงษ์ กุลพิศาล (2536:13) ได฾แบ฽งลักษณะการวาดภาพของเด็กไว฾เป็น 2 กลุ฽มคือ

กลุ฽มที่ 1 เป็นการวาดแบบเล฽าเรื่องราว ซึ่งการวาดภาพแบบเล฽าเรื่องราวเป็นลักษณะที่เกิด
จากการสังเกต การวาดภาพให฾มีรายละเอียดโดยไม฽มีการน าเอาความรู฾สึกมาใส฽เข฾าไปด฾วย

กลุ฽มที่ 2 คือการวาดภาพจากความรู฾สึก เป็นการวาดภาพที่เด็กชอบท า มีการใช฾ประสาท

สัมผัสสูง ผลงานของเด็กจึงมีความเป็นเอกลักษณ์ส฽วนตัวสูงมาก

พัฒนาการในการวาดภาพของเด็ก

1. จะมีการพัฒนาเป็นไปตามวฒิภาวะ หากให฾เด็กได฾ท างานศิลปะเองตามพัฒนาการการ
ุ
เจริญเติบโต จะมีลักษณะดังภาพที่ปรากฏให฾เห็นคือ เมื่อเริ่มอายุประมาณ 2 ถึง 3 ปี เด็กจะ

สามารถจับวัสดุอุปกรณ์ได฾และเริ่มมีการขีดเขียนด฾วยการสุ฽มตัวอย฽างเพื่อให฾เห็นว฽าการกระท าที่
ตนเองท าลงไปนั้นมีลักษณะเป็นอย฽างไร ไม฽ได฾มีเปูาหมายในการสื่อสารแต฽อย฽างใด แต฽เมื่อเด็กโตขึ้น

เริ่มใช฾ภาษาพูดเป็น เริ่มเมื่อประมาณ 4 ปี เด็กจะเริ่มมีการวาดภาพอยางมีความหมาย รูปภาพ
฽
กลายเป็นสัญลักษณ์ที่เด็กใช฾ในการสื่อสาร เป็นตัวแทนของสิ่งของและสิ่งแวดล฾อมที่อยู฽รอบตัวเด็ก มี

จุดประสงค์ในการวาดภาพหลายอย฽าง เช฽น เพื่อการสื่อสาร เพื่อความสนุกสนาน เพื่อการระบาย
ความรู฾สึก เพื่อเตือนความทรงจ า เป็นต฾น

2. การวาดภาพจะเป็นลักษณะที่เด็กเข฾าใจมากกว฽าบางครั้งผู฾ใหญ฽ดูไม฽ออกถึง

~ 114 ~