Page 102 - 005
P. 102
90
เทคนิคการเขียนภาคผนวก
ภาคผนวกเป็นส่วนสำคัญส่วนหนึ่งของผลงานทางวิชาการ โดยเฉพาะอย่างยิ่งผลงานทางวิชาการ
ที่เป็นรายงานฉบับสมบูรณ์ เช่น รายงานการวิจัย รายงานการวิเคราะห์ รายงานการสังเคราะห์ หรือคู่มือ
ปฏิบัติงาน เป็นต้น เนื่องจากเป็นส่วนที่รวบรวมเอกสารต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับเอกสารทางวิชาการเหล่านี้
ทำให้เอกสารทางวิชาการนี้สมบูรณ์มากขึ้น โดยส่วนของภาคผนวกเป็นการรวบรวมข้อมูลต่าง ๆ ที่
เกี่ยวข้อง และไม่สามารถรายงานไว้ในตัวเนื้อหาของเอกสารทางวิชาการเหล่านั้นได้ หากแต่เพื่อให้ผู้อ่าน
ิ
ได้เข้าใจมากขึ้นหรือมีแหล่งอ้างองเพอให้ผู้อ่านไปศึกษาต่อไป
ื่
ภาคผนวกมักจะมีข้อมูลที่นอกเหนือจากรายงาน เช่น ข้อมูลเกี่ยวกับอุปกรณ์การทดลอง รูปการ
ทดลอง ข้อมูลของแบบสอบถาม แบบฟอร์มที่เกี่ยวข้อง กฎ ระเบียบ ข้อบังคับ มาตรฐาน หลักเกณฑ์การ
ปฏิบัติงาน หรือแหล่งอ้างอิงที่นำข้อมูลมาใช้ในผลงานทางวิชาการนั้น ๆ เป็นต้น ซึ่งผู้เขียนอาจใส่หรือไม่ใส่
ภาคผนวกลงในผลงานทางวิชาการก็ได้ ทั้งนี้หากจำเป็นต้องใส่ภาคผนวกแล้วจะส่งผลให้ผลงานทาง
วิชาการนั้นเข้าถึงได้ง่ายและมีประโยชน์สำหรับคนที่อ่าน ทำให้คนที่อ่านสามารถนำแหล่งข้อมูลที่ได้ใส่ไว้
ในภาคผนวกไปต่อยอดหรือศึกษาต่อได้ สำหรับการจัดทำคู่มือฉบับนี้ มีความจำเป็นอย่างยิ่งที่ผู้เขียนต้องมี
ภาคผนวก เนื่องจากคู่มือปฏิบัติงานของสายสนับสนุนมักจะมีเอกสารประกอบมากมาย ทั้งเอกสารหลักใน
การดำเนินงานตามขั้นตอนการปฏิบัติงานและเอกสารประกอบการปฏิบัติงาน ซึ่งได้แก ่
1. แบบฟอร์มเอกสารต่าง ๆ
2. ระเบียบ ประกาศ ข้อบังคับ มาตรฐาน หรืออื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง
3. หลักการหรือวิธีการใช้เครื่องมือต่าง ๆ
4. เอกสารประกอบการปฏิบัติงานหรือดำเนินงานของผู้รับบริการ
การนำเสนอเอกสารในภาคผนวกเหล่านี้ เป็นเอกสารที่สามารถอ้างอิงได้โดยไม่จำเป็นที่ต้องใส่ไว้
ในเนื้อหา ทั้งนี้มีข้อเสนอแนะเพิ่มเติมสำหรับการเชื่อมโยงระหว่างเนื้อหาและภาคผนวกได้ ดังนี้
1. ควรตั้งชื่อเอกสารในภาคผนวกและควรมีการจัดหมวดหมู่ที่เข้าใจง่าย
2. จำเป็นอย่างยิ่งที่ต้องมีการอ้างอิงภาคผนวกไว้ในเนื้อหาด้วย
3. หากมีเอกสารในภาคผนวกมาก ผู้เขียนอาจเพิ่ม “สารบัญภาคผนวก” ไว้ในส่วนหน้าของคู่มือ
ปฏิบัติงานซึ่งต่อจากสารบัญภาพ
4. รายการภาคผนวกบางรายการเป็นเอกสารที่มีเนื้อหามาก ซึ่งหากนำเอกสารเหล่านั้นนำมา
ประกอบไว้ในคู่มือฉบับนี้ อาจส่งผลให้เป็นคู่มือที่จำนวนหน้ามากเกิน จะทำเป็นเล่มได้ยาก และเป็น
เอกสารที่ไม่น่าอ่าน ดังนั้นผู้เขียนอาจจัดทำเอกสารอิเล็กทรอนิกส์ โดยให้เข้าถึงข้อมูลได้ผ่าน QR code
ซึ่งผู้เขียนอาจนำเสนอหน้าแรกของเอกสารชุดนั้นและมี QR code นั้น ประกอบด้วย
ี
จรงค์ศักดิ์ พุมนวน รวีวรรณ ขำพล และ ทวพงษ์ ยุนุ๊
